زهرا دوستی نسب
7 مهر 1404 | 16:41
اگر در سال‌های اخیر سری به جدول مشخصات تلویزیون‌ها، گوشی‌های هوشمند و مانیتور‌ها زده باشید، احتمالاً در بخش نمایشگر آن‌ها با عباراتی همچون پشتیبانی از استاندارد HDR10، HDR10+ و Dolby Vision مواجه شده‌اید. این استانداردها دقیقاً چه کاربرد‌هایی دارند و تفاوتشان در چیست؟ در این مقاله همراه دارا کالا باشید تا به مقایسه فنی این سه استاندارد بپردازیم.
HDR مخفف عبارت High Dynamic Range (محدوده دینامیکی بالا) بوده و یک استاندارد و فناوری مهم در زمینه‌ی نمایشگرها محسوب می‌شود. هدف اصلی این استاندارد ارتقاء کیفیت تصویر است. استاندارد HDR در مقایسه با استاندارد قدیمی‌تر SDR (Standard Dynamic Range)، با گسترش قابل توجه کنتراست، روشنایی و طیف رنگی، تصویری بسیار نزدیک‌تر به واقعیت ارائه می‌دهد.
به زبان ساده‌تر می‌توان گفت یک تصویر HDR قادر است همزمان جزئیات را در روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقاط صحنه حفظ و نمایش دهد. همچنین HDR با استفاده از عمق رنگ بالا، طیف رنگی وسیعی را پوشش می‌دهد و امکان نمایش بیش از یک میلیارد رنگ را فراهم می‌سازد. بنابراین انتقال رنگ‌ها بسیار نرم‌تر و تصاویر زنده‌تر و واقعی‌تر می‌شوند؛ و تصویر به آن چیزی است که چشم ما در محیط واقعی می‌بیند نزردیک‌تر می‌شود.
در حال حاضر رایج‌ترین استانداردهای HDR شامل HDR10 و +HDR10 و Dolby Vision می‌شوند؛ که در این قسمت هر کدام از آن ها را به طور جداگانه بررسی می‌کنیم:
یکی از متداول‌ترین و اساسی‌ترین استانداردها در میان فرمت‌های HDR HDR10 بوده که مخفف High Dynamic Range 10-bit است. این استاندارد تقریباً در تمام تلویزیون‌ها و گوشی‌های هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
HDR10 با تعریف حداقل مشخصات فنی همچون عمق رنگ ۱۰ بیتی و پشتیبانی از فضای رنگی گسترده Rec. 2020، نسبت به استاندارد قدیمی SDR جهش بزرگی در کیفیت تصویر ایجاد کرد. این استاندارد از متادیتای ایستا پشتیبانی می‌کند؛ به این معنی که تنظیمات بهینه‌سازی روشنایی و کنتراست فقط یک بار در ابتدای ویدیو تنظیم شده و برای کل ویدیو ثابت باقی می‌ماند. به همین دلیل در صحنه‌هایی که اختلاف نور شدید دارند، ممکن است باعث از دست رفتن جزئیات شود.
HDR10+ یک استاندارد پیشرفته و توسعه یافته از فرمت پایه HDR10 محسوب می‌شود؛ که برخلاف HDR10، از متادیتای پویا برای نمایش تصاویر و ویدیو‌ها استفاده می‌کند. متادیتای پویا این امکان را فراهم می‌کند که تنظیمات روشنایی، کنتراست و رنگ به صورت صحنه به صحنه و حتی فریم به فریم تنظیم و بهینه‌سازی شود. این ویژگی باعث می‌شود که خروجی تصویر، به خصوص در محتوایی با تنوع زیاد در نوردهی، بسیار دقیق‌تر و نزدیک‌تر واقعیت باشد.
HDR10+ هم همچون HDR10 از عمق رنگ ۱۰ بیتی پشتیبانی می‌کند و قادر است به حداکثر روشنایی تئوری ۴۰۰۰ نیت برسد؛ مزیت اصلی این استاندارد، برخلاف دالبی ویژن، رایگان بودن استفاده از آن برای تولیدکنندگان است.
دالبی ویژن (Dolby Vision) هم یک فرمت پیشرفته محسوب می‌شود؛ که همچون HDR10+ از متادیتای پویا استفاده می‌کند؛ بنابراین تنظیمات نور، کنتراست و رنگ را به صورت فریم به فریم (Frame-by-Frame) بهینه‌سازی می‌کند. از نظر مشخصات فنی، دالبی ویژن از عمق رنگ ۱۲ بیتی پشتیبانی می‌کند که امکان نمایش بیش از ۶۸ میلیارد رنگ را فراهم می‌آورد. همچنین حداکثر روشنایی تئوری تا ۱۰۰۰۰ نیت را پشتیبانی می‌کند.
اگرچه دالبی ویژن از نظر فنی برتری دارد؛ ولی یک فرمت اختصاصی است و تولیدکنندگان دستگاه‌ها و محتوا برای استفاده از آن، باید حق لایسنس (مجوز) را به دالبی پرداخت کنند. این مسئله، نقطه تمایز کلیدی آن با فرمت‌های رایگان HDR10 و HDR10+ محسوب می‌شود.
طبق بررسی‌های بالا به این نتیجه رسیدیم که مهم‌ترین تفاوت استاندارد HDR10 با استانداردهای +HDR10 و Dolby مربوط به نحوه‌ی استفاده‌ی آن‌ها از متادیتا است. تفاوت مهمِ بعدی مربوط به هزینه است؛ زیرا دو استاندارد HDR10 و +HDR10 رایگان هستند، ولی Dolby Vision برای تولیدکنندگان هزینه دارد و لازم است حتماً لایسنس دریافت کنند.
حتی در گوشی‌های سامسونگ پرچمدار هم شاهد استاندارد دالبی ویژن نیستیم؛ زیرا استاندارد +HDR10 توسط سامسونگ و Amazon Video توسعه یافته است. به همین دلیل سامسونگ بدون پرداخت هزینه از فناوری توسعه‌یافته توسط خودش استفاده می‌کند.
در سمت مقابل استاندارد Dolby Vision توسط شرکت Dolby Labs توسعه داده شده و همه‌ی شرکت‌ها با پرداخت هزینه می‌توانند از آن در محصولاتشان استفاده کنند. بنابراین این استاندارد را در گوشی‌های شیائومی و سایر شرکت‌های چینی می‌توان مشاهده کرد.
استانداردهای +HDR10 و Dolby Vision هنگام خرید گوشی جدید گزینه‌های بهتری محسوب می‌شوند. زیرا از متادیتای پویا پشتیبانی می‌کنند و تصاویر را با رنگ و نور جذاب‌تر، جزئیات بیشتر و کنتراست بهتر به‌نمایش می‌گذارند. گاهی اوقات تفاوت این دو استاندارد برای چشم کاربر قابل تشخیص نیست؛ بنابراین نوع پنل گوشی شما بسیار مهم‌تر از استانداردهای HDR آن است. زیرا اگر نمایشگر به درستی نتواند روشنایی، کنتراست یا پوشش رنگی گسترده را ارائه دهد، استاندارد HDR پیشرفته هم نمی‌تواند معجزه کند.
کلیه حقوق این تارنما محفوظ و متعلق به فروشگاه اینترنتی دارا کالا می باشد
اندازه صفحه نمایشی کوچکتر از استاندارد است!
علم و تکنولوژی